Zrozumieć i zaakceptować cudzą – oraz swoją! – inność.

2 kwietnia obchodziliśmy Światowy Dzień Świadomości Autyzmu. Dlaczego nie Światowy Dzień Autyzmu? Słowo „świadomość” nie jest przypadkowe. Wskazuje na wciąż niewielki poziom wiedzy z zakresu tego, czym jest autyzm, z jakimi trudnościami mierzą się osoby w spektrum autyzmu, jak powszechne jest to zjawisko i jak pomagać autystom w codziennym życiu szkolnym czy zawodowym.

Na podstawie badań przeprowadzonych w 2021 roku przez Centrum Badania Opinii Społecznej wynika, że choć większość osób badanych (96 %) słyszało o autyzmie, wiedzy o nim towarzyszą liczne mity i stereotypy¹. W badaniu ankietowym przeprowadzonym przez Zespół Edukacji Multikina na grupie 260 nauczycieli z całej Polski, 74 % badanych wyraziło opinię, że ich uczniowie nie mają dostatecznej wiedzy na temat autyzmu, a aż 85 % ankietowanych wskazało na konieczność edukacji z tego zakresu w ramach zajęć szkolnych.

Wychodząc naprzeciw społecznym potrzebom i prośbom nauczycieli, stworzyliśmy pakiet edukacyjny w ramach projektu Akademia Filmowa Multikina w całości poświęcony autyzmowi.

Jak wyglądają zajęcia w kinie w ramach pakietu wiedzy o autyzmie?

Jak przy każdym seansie w ramach Akademii Filmowej Multikina, wszystko zaczyna się właśnie od wyboru filmu – w tym przypadku obecnie dostępne są dwie propozycje dla szkół średnich. W najbliższym czasie oferta filmowa zostanie rozbudowana o tytuły dla pozostałych grup wiekowych. Wierzymy, że to właśnie film jest podstawą wartościowej edukacji. To nie tylko seans. To wspólne doświadczenie przeżywane na sali kinowej, które prowokuje do dyskusji, wzbudza refleksje, pozwala poprzez filmowe historie zrozumieć trudne zjawiska.

„Śubuk”

„Życie animowane”

By edukacja z filmem była kompletna, potrzeba pewnego ukierunkowania, uwrażliwienia na wybrane treści, wskazania roli uważności w odbiorze filmu. Taką funkcję spełnia wideoprelekcja, którą wraz z ekspertami przygotował do tego projektu Zespół Edukacji Multikina. W nagraniu, wyświetlanym przed projekcją wybranego filmu, wypowiadają się m.in. oligofrenopedagożka Katarzyna Kebernik, psycholożka Zuzanna Różycka, założycielka Szkoły Dobrej Relacji Natalia Boszczyk, a także mama autystycznego chłopca i znana nauczycielka Monika Szulkowska (autorka bloga Pomysły ticzerki). Dzięki tym materiałom wideo uczniowie, oglądając film, mogą dopasować wątki fabularne do pigułki wiedzy, którą otrzymali podczas prelekcji.

A co po seansie? I tutaj nauczyciel nie zostaje sam. Do obu filmów przygotowane są scenariusze lekcji, na podstawie których można przeprowadzić lekcję na temat autyzmu (i nie tylko!), korzystając z gotowych ćwiczeń, wskazówek i inspiracji.

MATERIAŁY DO POBRANIA:

Scenariusz lekcji do filmu „Śubuk” [pdf]

Dodatkowe materiały edukacyjne do filmu „Śubuk” w przygotowaniu – dostępne dla nauczycieli WKRÓTCE

Scenariusz lekcji do filmu „Życie animowane” [pdf]

Dlaczego warto rozmawiać o autyzmie?

Odpowiedzi na to pytanie jest wiele. Po pierwsze, jak wskazują wyżej wspomniane już badania ankietowe przeprowadzone przez Multikino (2023) ponad 83 % nauczycieli zetknęło się w przeszłości z osobą ze spektrum autyzmu, a 68 % badanych deklaruje, że autyści uczą się lub pracują w ich szkole. Autyzm jest powszechniejszym problemem niż się nam potocznie wydaje. Dlatego warto wiedzieć, które „dziwactwa” osób, z którymi się uczymy czy pracujemy, mogą wskazywać na to zaburzenie, jak na nie reagować i co robić, aby nawiązać z autystami satysfakcjonujące obie strony relacje.

Innym, mniej oczywistym powodem, by rozmawiać z uczniami na temat spektrum autyzmu jest… spektrum inności. Warto poddać dyskusji w klasie temat nie tylko autyzmu, nie tylko niepełnosprawności, ale każdej odmienności, także tej, która dotyczy osób typowych. Taka dyskusja to znakomita lekcja empatii, ale także źródło autorefleksji. Co decyduje o diagnozie autyzmu wysoko- i niskofunkcjonującego, a w jakiej sytuacji symptomy „autystyczne” są tylko pewnym dziwactwem, które bez problemu akceptujemy u innych czy u samych siebie?

Wierzę, że tych powodów i ciekawych tematów do rozmów znajdziecie Państwo ze swoimi uczniami jeszcze więcej, a wartościowe refleksje, które one wytworzą, będą budować empatyczne i wrażliwe młode pokolenie.

Zuzanna Różycka